Przeglądając ofertę osób oraz placówek oferujących usługi fizjoterapii, jedną z najczęściej występujących pozycji jest terapia manualna. Jest to jednocześnie jedna z najpopularniejszych metod leczenia, która wyróżnia się bezpiecznym i nieinwazyjnym charakterem. Stanowi także skuteczny sposób walki z problemami związanymi z układem ruchu, ułatwiając powrót do pełnej sprawności. Na czym polega opisywana metoda, kto w szczególności powinien się na nią zdecydować oraz na jakie efekty można liczyć?
Czym jest terapia manualna?
Cały proces terapii manualnej polega na wykorzystywaniu specjalnych chwytów oraz manipulacji, dzięki którym możliwe jest leczenie urazów stawów, więzadeł i mięśni, a także poprawa wzorców postawy oraz ruchowych. Co ciekawe, ta metoda leczenia była znana już w starożytności i to nie tylko w Europie. Techniki rozwijały się wraz z medycyną, jednak dopiero w XIX wieku zyskały bardziej naukowy charakter. Terapia manualna jest stosowana w przypadku gdy dysfunkcje ruchu mają charakter odwracalny i nie doszło już do zmian strukturalnych, w związku z zaniedbaniem leczenia. Zanim przystąpi się do jej wykonywania, pacjent musi zostać zakwalifikowany do podjęcia tego typu czynności. Jest to przede wszystkim metoda usprawniania.
Kiedy można skorzystać z terapii manualnej?
Jak zostało już wspomnieliśmy, ta forma leczenia nie jest możliwa do wdrożenia we wszystkich przypadkach. Z jakimi problemami można walczyć za jej pomocą?
- Bóle kręgosłupa i pochodzące od kręgosłupa.
- Przeciążenia i uszkodzenia mechaniczne stawów, mięśni, więzadeł, stawów kolanowych, biodrowych i barkowych.
- Dyskopatia.
- Nerwobóle.
- Częste drętwienia kończyn.
- Napięcia mięśni.
- Bóle głowy.
- Zablokowanie stawów.
- Dysfunkcje powięzi.
- Przemęczenie i problemy ze snem.
- Nieprawidłowa postawa ciała.
Warto wspomnieć również o przeciwwskazaniach, z powodu których ta metoda leczenia nie może być wykonywana. Terapia manualna jest niewskazana w przypadku zaawansowanej osteoporozy, odczuwania bardzo silnego bólu, problemów z krzepliwością krwi, nowotworu, mocnego stanu zapalnego oraz ciąży.
Jakie techniki wykorzystuje terapia manualna?
Leczenie tym sposobem opiera się na różnego rodzaju technikach, dzięki którym możliwe jest nie tylko uśmierzenie bólu, ale również przywrócenie prawidłowego działania układu ruchu. Terapia opiera się na zasadzie odruchu – fizjoterapeuta działa na receptory czuciowe w miejscu gdzie istnieje ból. Te zaś wpływają na odpowiedź mięśni, narządów itp. O jakich metodach warto wspomnieć?
- Trakcja – jest ukierunkowana na oddalenie od siebie powierzchni stawowych. W wyniku tego na pierwszym etapie dochodzi do zmniejszenia bólu, następnie do jeszcze dalszego oddalenia powierzchni, a co za tym idzie wzbudzenia napięcia tkanek okołostawowych. Finalnym efektem jest rozciągnięcie tkanek miękkich.
- Kompresja – opiera się na zbliżaniu powierzchni stawowych. Technika wykorzystywana przede wszystkim w diagnostyce.
- Stretching – polega na rozciąganiu mięśnia lub grupy mięśni. Na początkowym etapie dochodzi do ich napięcia, potem rozluźnienia i w efekcie rozciągnięcia.
- Masaże – warto wspomnieć o masażu poprzecznym, który opiera się na rozcieraniu tkanek poprzecznie w stosunku do tego w jaki sposób są ułożone włókna mięśniowe lub więzadła. Wykonuje się też masaż funkcyjny i tkanek głębokich.
Inne często wykorzystywane techniki to m.in. neuromobilizacja, chiropraktyka oraz ślizg stawowy. Terapia manualna cieszy się dużym uznaniem, a jej skuteczność została potwierdzona badaniami klinicznymi.